چگونه اینورتر درایو را به درستی تنظیم کنیم؟ آموزش گام‌به‌گام تنظیمات

امروزه استفاده از اینورتر درایو در صنایع مختلف برای کنترل موتورهای القایی بسیار متداول شده است. با استفاده از اینورتر درایو می‌توان سرعت موتور را کنترل کرده، مصرف انرژی را کاهش داد و از استهلاک مکانیکی جلوگیری کرد. اما همه این مزایا تنها زمانی حاصل می‌شود که تنظیمات اینورتر درایو به‌درستی و با دقت انجام شده باشد. در این مقاله قصد داریم آموزش گام‌به‌گامی از نحوه تنظیم صحیح اینورتر درایو را ارائه دهیم؛ به‌طوری‌که در پایان، شما بتوانید هر اینورتر درایو صنعتی را به‌درستی پیکربندی و راه‌اندازی کنید.

بخش اول: آشنایی با ساختار کلی اینورتر درایو

قبل از شروع تنظیمات، باید با ساختار کلی اینورتر درایو آشنا شوید:

1. ماژول ورودی AC: دریافت برق سه‌فاز یا تک‌فاز
2. رکتیفایر: تبدیل AC به DC
3. مدار DC Link: تثبیت ولتاژ و ذخیره انرژی
4. اینورتر (IGBT Module): تبدیل مجدد DC به AC با فرکانس متغیر
5. برد کنترل: مرکز پردازش و اعمال تنظیمات
6. صفحه نمایش و کی‌پد تنظیمات: جهت وارد کردن مقادیر پارامترها

بخش دوم: آماده‌سازی قبل از تنظیم اینورتر درایو

مراحل اولیه پیش از اتصال برق:

• بررسی نوع و مدل موتور الکتریکی
• مطالعه دفترچه راهنمای اینورتر درایو
• اطمینان از صحیح بودن سیم‌کشی و اتصالات
• رعایت نکات ایمنی (قطع برق، استفاده از دستکش عایق و ...)

بخش سوم: پارامترهای اصلی تنظیم اینورتر درایو

در تمام مدل‌های اینورتر درایو (مانند Siemens، Delta، LS، Schneider و ...) پارامترهای پایه‌ای وجود دارد که باید در گام اول تنظیم شوند.

1. پارامترهای موتور:

این اطلاعات باید دقیقاً مطابق با پلاک موتور وارد شوند، زیرا اینورتر درایو براساس این داده‌ها عملکرد موتور را تنظیم می‌کند.

2. پارامترهای کنترلی:

• Acceleration Time: مدت‌زمان رسیدن موتور از 0 تا حداکثر سرعت (مثلاً 5 ثانیه)
• Deceleration Time: مدت‌زمان توقف از حداکثر سرعت تا صفر (مثلاً 7 ثانیه)
• Maximum Frequency: حداکثر فرکانس مجاز خروجی (معمولاً 50 یا 60 هرتز)
• Minimum Frequency: حداقل فرکانس مجاز (مثلاً 5 هرتز)

بخش چهارم: نحوه تعیین روش کنترل و فرمان

1. کنترل سرعت:

• پتانسیومتر داخلی یا خارجی
• ورودی آنالوگ (0-10V یا 4-20mA)
• کنترل دیجیتال از طریق HMI یا PLC

2. فرمان استارت/استاپ:

• دکمه روی صفحه کلید
• ترمینال‌های دیجیتال (DI1، DI2 و ...)
• سیگنال از طریق شبکه‌های صنعتی (Modbus، Profibus و ...)

باید مشخص کنید که اینورتر درایو فرمان روشن و خاموش شدن را از کجا دریافت کند و سرعت را از چه منبعی بخواند.

بخش پنجم: راه‌اندازی اولیه اینورتر درایو

اکنون که تنظیمات پایه انجام شده، زمان آن رسیده که اینورتر درایو را تست کنید.

مراحل راه‌اندازی:

1. بررسی مجدد پارامترها و ذخیره آن‌ها
2. روشن کردن سیستم و چرخش موتور در حالت بی‌باری
3. بررسی جهت چرخش موتور
   • در صورت معکوس بودن، تعویض جای دو فاز خروجی
4. افزایش تدریجی بار و مشاهده پاسخ موتور
5. تست توقف اضطراری و عملکرد حفاظتی

بخش ششم: تنظیمات پیشرفته اینورتر درایو

1. کنترل برداری (Vector Control):

در بارهای سنگین یا نیاز به گشتاور بالا در سرعت پایین کاربرد دارد.

2. Auto Tuning (تنظیم خودکار):

برخی اینورترها قابلیت تشخیص مشخصات موتور را دارند؛ کافی است Auto-Tuning فعال شود تا پارامترها به‌صورت خودکار تنظیم شوند.

3. تنظیم محدودیت جریان:

برای محافظت موتور در برابر اضافه‌بار

4. تنظیم پارامترهای حفاظتی:

• حداقل و حداکثر ولتاژ
• دمای مجاز
• اضافه‌جریان

بخش هفتم: تست‌های پس از تنظیم

چک‌لیست نهایی پس از تنظیمات اینورتر درایو:

• آیا موتور بدون نویز و لرزش کار می‌کند؟
• آیا سرعت موتور طبق فرمان تنظیم می‌شود؟
• آیا سیستم در توقف و استارت رفتار نرم دارد؟
• آیا در صورت بروز خطا، اینورتر درایو به‌درستی وارد حالت حفاظتی می‌شود؟

بخش هشتم: نکات مهم در نگهداری و استفاده طولانی‌مدت

• تنظیمات اینورتر درایو را پس از راه‌اندازی در حافظه ذخیره کنید (Backup).
• در صورت استفاده از چند موتور، برای هرکدام اینورتر جداگانه تنظیم کنید.
• از تهویه مناسب در تابلو برق استفاده کنید تا دمای اینورتر درایو در محدوده مجاز باقی بماند.
• به‌صورت دوره‌ای عملکرد فن داخلی و خازن‌ها بررسی شود.

نتیجه‌گیری

تنظیم دقیق اینورتر درایو یکی از مراحل حیاتی در بهره‌برداری بهینه از سیستم‌های الکتریکی است. با آموزش گام‌به‌گام ارائه‌شده در این مقاله، می‌توانید با اطمینان کامل هر مدل اینورتر درایو را برای کنترل موتورهای خود تنظیم و راه‌اندازی کنید. از تنظیم پارامترهای موتور گرفته تا انتخاب روش فرمان و پیاده‌سازی حفاظت‌های لازم، همه مراحل به‌طور کامل پوشش داده شد.